
Po elektronice i spintronice czas na orbitronikę
26 maja 2025, 11:04Orbitalny moment pędu (OAM) elektronu uważany jest za mniej interesującą jego właściwość, gdyż w ciałach stałych zazwyczaj ulega on osłabieniu w wyniku interakcji z otaczającym elektron materiałem. Naukowcy z Centrum Badawczego Jülich (Forschungszentrum Jülich) wykazali właśnie, że w niektórych kryształach nie tylko zostaje on zachowany, ale można go też kontrolować. Jest to możliwe dzięki chiralności struktury krystalicznej. A odkrycie może doprowadzić do stworzenia nowej klasy urządzeń elektronicznych o wyjątkowej odporności na zakłócenia i dużej efektywności energetycznej.

NASA o pochodzeniu marsjańskiego metanu
15 stycznia 2009, 20:57NASA wydało oświadczenie dotyczące pochodzenia marsjańskiego metanu. Wbrew wcześniejszym spekulacjom mediów, Agencja nie potwierdziła źródła pochodzenia gazu. Wiadomo jedynie, że Mars "żyje". Najważniejsze pytanie brzmi: czy jest to "życie" w sensie geologicznym czy biologicznym.
Ogniwo paliwowe zasilane przez organizm
18 października 2011, 18:02Na Uniwersytecie Josepha Fouriera w Grenoble powstało ogniwo paliwowe zasilane glukozą i tlenem pochodzącymi z organizmu żywej istoty. Naukowcy pracujący pod kierunkiem doktora Serge'a Cosniera wszczepili je zwierzęciu laboratoryjnemu.

Bliżej wyleczenia cukrzycy typu 2.
4 kwietnia 2014, 06:03Odnaleziono zaginiony element na drodze ku poznaniu mechanizmu powstawania cukrzycy typu 2. Okazał się nim hormon kisspeptyna 1 (K1), o którym wiemy, że reguluje dojrzewanie i płodność. Naukowcy z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa stwierdzili, iż spowalnia on też produkcję insuliny, co napędza rozwój cukrzycy typu 2.

Odkryto sarkofag z najmłodszą mumią starożytnego Egiptu
13 maja 2016, 13:17Miniaturowy sarkofag znaleziony w Gizie w 1907 roku zawiera najmłodsze znane zabalsamowane zwłoki starożytnego Egiptu. Nowoczesne techniki obrazowania pozwoliły zajrzeć do wnętrza sarkofagu i stwierdzić, że kryje on zwłoki dziecka urodzonego przedwcześnie pomiędzy 16 a 18 tygodniem ciąży

Coraz więcej wiemy o TRAPPIST-1 i możliwości życia na jego planetach
6 lutego 2018, 07:21Po odkryciu tego niesamowitego systemu planetarnego nasz zespół koniecznie chciał dowiedzieć się więcej o TRAPPIST-1. Po roku badań możemy ogłosić wyniki. Dzięki naszej pracy TRAPPIST-1 jest najlepiej zbadanym pozasłonecznym układem planetarnym – stwierdził doktor Amaury Triaud z University of Birmingham. Uczony brał udział w czterech międzynarodowych projektach badających TRAPPIST-1.

Znamy podłoże genetyczne śmiertelnego nowotworu mózgu u dzieci
31 grudnia 2018, 13:12W St. Jude Children's Research Hospital udało się odkryć mutacje genetyczne leżące u podstaw śmiertelnego nowotworu dotykającego dzieci – rozlanego glejaka pnia mózgu (DIPG). To wyjątkowo złośliwy nowotwór, na który nie ma obecnie lekarstwa

Najstarsza fabryka mydła w Izraelu pokazuje wczesne wpływy islamu
18 sierpnia 2020, 10:51Na pustyni Negew zidentyfikowaną najstarszą w Izraelu fabrykę mydła. Zabytek odkryto w miejscowości Rahat, największym na świecie mieście Beduinów. Fabryka pochodzi sprzed 1200 lat, a fakt, że podstawowym surowcem do produkcji mydła była oliwa z oliwek wskazuje na wpływy islamskie. W Europie mydło produkowano w tym czasie z tłuszczu wieprzowego.

Szczepienie jednoliściennych jest możliwe. Nowa technika uratuje ważne rośliny uprawne
27 grudnia 2021, 10:26Nowa technika szczepienie może zwiększyć produkcję roślinną i wyeliminować wiele chorób wśród najbardziej zagrożonych roślin uprawnych, takich jak bananowce czy palmy daktylowe. Po raz pierwszy udało się zastosować ją u jednoliściennych, grupy, do której należą tak ważne rośliny jak owies czy pszenica.

Mesobiotus maklowiczi – niesporczak nazwany na cześć Roberta Makłowicza
2 stycznia 2023, 13:03Do typu niesporczaków (Tardigrada) należy obecnie ponad 1400 gatunków. Właśnie wzbogacił się on o dwa kolejne gatunki, a ich odkrywca – doktor Daniel Stec z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie – skorzystał z przywileju odkrywcy i nadał im nazwy. Pierwszy z nich nazwał Mesobiotus diegoi po swoim przyjacielu, znanym rotiferologu Diego Fontaneto. Drugi zaś zyskał nazwę Mesobiotus maklowiczi, od Roberta Makłowicza, którego przedstawiać nie trzeba.